Ontstaansgeschiedenis
Initiatiefnemers Uitgeverij de Vrijheid:
Martien Kooy en Lilian Ferru
Oprecht spreken, dat is wat je mens maakt
Wie zijn wij, van Uitgeverij de Vrijheid? Waarom deze naam? Om dit inzichtelijk te maken, een stukje recente geschiedenis, geschreven door Lilian Ferru.
Zolang ik me kan herinneren, hou ik van lezen en schrijven. Inmiddels, in 2024, is mijn tiende boek: ‘Voorbij alle verhalen’ verschenen. Ik voelde me altijd prima bij de kleine uitgeverij Piramidions. Geen gedoe, geen eindeloos wachten totdat je boek eens eindelijk op de markt wordt gebracht, en ook een fijne verstandhouding met de uitgever.
Voor een auteur is het van het allergrootste belang dat hij, of zij, vrijuit kan schrijven. Zonder zelfcensuur of censuur van buitenaf. Als je monddood wordt gemaakt, of alsmaar denkt of je iets wel of niet mag zeggen, dan loop je steeds op de toppen van je schrijverstenen. Dan is het balanceren op rijstpapier. Vrijheid van meningsuiting is het hoogste goed van de mens, zo is het in de grondwet vastgelegd. Waar het om gaat is dat jij eerlijk je verhaal kunt vertellen, zonder iemand te beschadigen door bijvoorbeeld de achternaam te benoemen. Dat heb ik in elk geval nooit gedaan. Toch krijg ik een advocaat op mijn dak, iets dat indruist tegen de vrijheid van meningsuiting.
Behalve auteur van boeken, heb ik jaren artikelen en horoscopen geschreven voor een weekblad met 1 miljoen oplage. Elke letter werd nauwkeurig onder een vergrootglas gelegd, door mijn moeder en haar zussen. Men dacht dat alles wat ik schreef, voor hen persoonlijk was bedoeld. Op alles kreeg ik commentaar en vervelende e-mails. Getreiter en gepest, waren het gevolg.
Als mijn moeder overlijdt, ben ik in de veronderstelling dat het klaar is met de strijd. Er is echter een tante, die niet van ophouden weet. Vorig jaar, in 2023, ontving ik haar Magnus Opus, waar ze haar dossier over mij presenteerde. Het is een verzameling van oude brieven en e-mails van mijn moeder. Ik schrijf een aantal regels over dit voorval, in mijn autobiografie: ‘Voorbij alle verhalen.’ In mijn optiek is deze tante een gestoorde gek, een psychopaat. Dat is mijn mening, gebaseerd op jarenlange ervaring met deze stalker. De tante meent echter dat mijn uitlatingen haar persoonlijke levenssfeer aantasten en vindt een advocaat, die haar in deze mening ondersteunt en hierin natuurlijk een verdienmodel in ziet. Ten Hove advocatuur, uit Maastricht, richt haar pijlen niet alleen op mij, maar ook op mijn uitgever. Hij schrikt hiervan en haalt het boek uit de handel. Zo begint de ontstaansgeschiedenis van uitgeverij de Vrijheid.
Ik bel vriend Martien en leg de situatie uit. Hij geeft de tip om het boek in eigen beheer uit te brengen. ‘Zullen we een uitgeverij beginnen?’, vraag ik.
Ik bedoel maar, we hebben alle expertise in huis. Van graficus, websitebouwer, cover-ontwerp, tot en met de redactionele kennis. De zaak is meteen beklonken. Een nieuwe uitgeverij is geboren. We zijn heel voortvarend en in de flow. In nog geen week is de website online.
Als ik ergens niet geïnteresseerd in ben, dan is het wel in een gevecht met iemand die ik niet voor vol aanzie. Ik reageer nergens op. Dat is natuurlijk anders als er een dagvaarding in de brievenbus ligt en ik voor de rechter moet verschijnen. Niet alleen ik word gedagvaard, maar ook uitgeverij de Vrijheid. Martien Kooy, mijn steun en toeverlaat, staat aan mijn zijde. Het eerste dat de rechter inbrengt, is het filmpje van het boek dat mij door deze tante is gestuurd. Hier is duidelijk te zien dat ik met een obsessief persoon te maken heb. Want wie doet dit? In mijn boek ga ik niet eens inhoudelijk op het verhaal in. Ik schrijf maar een aantal regels, toch moet ik me nu verantwoorden.
Ik vertel de rechter over mijn verleden. Hoe ik jaren systematisch ben geterroriseerd en het mijn goed recht is om een legitieme mening te vormen en te uiten. Ik ben immers schrijfster en journaliste.
Wat is het doel? Het doel is om te kwetsen. Een geestelijk gezond mens handelt vanuit het hart en is niet in staat tot liefdeloze acties. Mag ik, als ik groen gras zie, zeggen dat het gras groen is? Mag ik, als ik al jarenlang geterroriseerd word door een stalker, zeggen dat ik met een psychopaat te maken heb? Waar ligt de grens tussen het verkondingen van een mening, gebaseerd op historische feiten en de aantasting van de persoonlijke levenssfeer? Volgens de rechter had ik bijvoorbeeld kunnen zeggen dat het om een familielid gaat, in plaats van een tante. Sorry, ook een rechter is niet mijn redacteur. In mijn ogen heb ik niets verkeerd gedaan en maak ik zelf wel uit hoe ik mijn ervaringen beschrijf.
Ik heb al zoveel biografieën gelezen, waar naam en zelfs toenaam worden genoemd. Ik hou het nog netjes, zonder al te expliciet te zijn. Nadat de advocate van de tegenpartij een half uur haar betoog voorleest, wat echt saai is, wordt mij een aantal vragen gesteld. Bijvoorbeeld waarom ik de bewuste alinea, na het verwijderen van mijn boek, integraal in mijn nieuwsbrief en op mijn websites heb geplaatst? ‘Omdat ik niet van censuur hou’, zo is mijn antwoord. ‘En ook dat ik mijn lezers deelgenoot maak van mijn leven en altijd openhartig ben. Als ik voor de rechter gedaagd word, dan mag ik toch zeker wel openlijk zeggen over welk citaat het gaat?’
Juridisch was het integraal plaatsen van de ‘gewraakte’ tekst, misschien niet zo’n goede zet, omdat de rechter meent dat ik de toch al slechtere relatie daarmee nog meer verslechter. In mijn ogen is er echter geen relatie. Er valt in elk geval niets te verbeteren. Het kan me hoe dan ook niets schelen, want iedereen heeft het recht om te schrijven over zijn leven, over dat wat plaats vindt.
Mag ik zomaar zeggen wat ik vind? Of mag ik alleen maar positieve meningen ventileren over personen? Het is iets dat elke auteur dient te weten. Welke afweging wordt er gemaakt? Zoals het de rechtbank betaamt, is er hoor en wederhoor. Eigenlijk heb ik niet veel toe te voegen aan het verweer dat ik heb ingediend. Er is ook geen advocaat. Martien en ik zijn zonder papier en pen gekomen, terwijl de tegenpartij gewapend is met een dik dossier. Al die flauwekul, daar doen we niet aan.
Ik beroep me op mijn grondrecht, vrijheid van meningsuiting, en maak duidelijk dat ik niet van plan ben om in te gaan op de sommaties. Ik zal nooit tekst verwijderen, als mij dat wordt opgedrongen. Noch ben ik van plan om een waarheidsgetrouwe ervaring te rectificeren. Al helemaal bied ik geen excuses aan, of laat ik me dwingen om in een nieuwsbrief iets te schrijven wat niet van mezelf komt.
De rechter vraagt hoe ik tegen de geëiste vergoeding van 500 euro per dag aankijk, als ik niet doe wat de tante wilt. ‘Ik ben nergens bang voor’, zeg ik. ‘Als dit nog een staartje krijgt, kan ik wel drie dagen vullen met getuigen die kunnen bevestigen wat ik zeg.’ En ik meen het. Al kom ik aan de bedelstaf, ik laat me niet intimideren en zal altijd zeggen wat ik te zeggen heb. Dit is zó belangrijk, dat we staan voor wie we zijn en oprecht onze waarheid spreken. Als ik had toegegeven, dan had ik mezelf verloochend. Dat ga ik nooit doen!
Ook Martien mag zijn standpunt uitleggen, in de hoedanigheid als vertegenwoordiger van uitgeverij de Vrijheid. Hij heeft zijn huiswerk gedaan en komt met een aantal wetsartikelen, waaruit blijkt dat Ten Hove advocatuur hem niet eens mag sommeren om alinea’s uit mijn boek te halen, zonder mijn uitdrukkelijke toestemming. Daarnaast, zijn we op dit punt in de tijdslijn, niet eens operationeel omdat nog niet alles is geregeld bij het Centraal Boekhuis.
Dan is het twee weken wachten. Ik begrijp niet waarom dit zoveel tijd vergt, maar nu snap ik het beter. De uitspraak bestaat uit zeven pagina’s, waarbij inhoudelijk wordt aangegeven hoe de rechter tot zijn besluitvorming is gekomen. Er wordt ingegaan op de standpunten van beide partijen. Ik ben verbaasd hoe precies deze casus op papier is samengevat en ook over het foutloos taalgebruik. Verrast ben ik dat er zo goed geluisterd is naar de standpunten van beide partijen. Helemaal blij ben ik met de beslissing. De rechter wijst alle vorderingen af en veroordeelt de tante om het griffierecht van uitgeverij de Vrijheid te betalen. Hij is de mening toegedaan, dat mijn uitspraken niet onnodig grievend zijn. Met andere woorden…
Een rechter is geen psycholoog en een schrijver is dat ook niet. Sec bezien is de tante niet gediagnostiseerd, toch weten we dat het gras groen is. Er bestaat wel degelijk gerechtigheid. Nu kunnen we het boek ‘Voorbij alle verhalen’, weer aanmelden bij het Centraal Boekhuis.
Hoewel de rechter heeft besloten dat ik de alinea niet uit het boek hoef te halen, heb ik dit wél gedaan. Het is een vrijwillige keuze, vanuit het hart. Ik heb mijn punt gemaakt. Kom je aan de vrijheid van meningsuiting, dan kom je aan de kern van het menszijn. Vrijheid is het hoogste goed van een mens op aarde. Daar valt niet aan te tornen, maar de hoogste vrijheid is de innerlijke vrijheid. We bevrijden ons van alles dat niet met ons resoneert en laten vrij wat niet bij ons past.
Vandaaruit ontstaat iets nieuws: uitgeverij de Vrijheid. Martien en ik waren nog niet eens van start, of we stonden al voor de rechter in een kort geding. Onze uitgeverij gaat geen uitdaging uit de weg. We bieden iedereen met een verhaal, de mogelijkheid om een boek bij ons onder te brengen.
Bovenal staan wij voor vrije expressie.
Oprecht spreken, is juist wat je mens maakt.
Dat vraagt moed, maar je bent niet alleen.
Uitgeverij de Vrijheid, staat voor vrijheid.
Ben je bezig met het schrijven van een boek, of is je boek klaar?
Voel je welkom. Indien het aan onze richtlijnen voldoet, geven we het graag voor je uit.
Heb je hulp nodig? Is er een vraag? Laat het ons weten.
Je bepaalt zelf welke diensten je afneemt.
We geven je boek uit, maar zijn er ook voor technische en redactionele ondersteuning.
We werken niet pro-deo, maar zijn fair met prijzen die bewust onder het gemiddelde liggen.
En je ontvangt 50% royalty’s, in plaats van de gebruikelijke 10%.
We printen ‘on demand’, waarbij jezelf via jouw account de verkoop van je boek kunt volgen.
Het boek: ‘Voorbij alle verhalen’, is na de nodige ophef, inmiddels weer verkrijgbaar.