Lieve jij,
Wat kunnen we soms toch zeuren om niets. Over dat ik een wijntje drink, (dankjewel voor alle hartverwarmende reacties). Of omdat het te warm of te koud is (ja, de wind draait soms). Of bedenk het maar… Dit terwijl er belangrijkere dingen zijn om je druk over te maken, zoals het lot van de kinderen op aarde.
Onlangs werd ik gebeld door Alice Kruijen, met de vraag om haar manuscript te redigeren. Inmiddels ben ik bezig met het nakijken van de tekst. Mijn god, ik weet niet wat ik lees. Als verpleegkundige was Alice directrice van Zorginstelling Scivias voor jeugd en jongeren, in Kerkrade. Later werkte ze kort in de ouderenzorg en in de gevangenis. Haar leidraad is daarbij het bezield ‘Methodisch Verpleegkundig Proces’.
Naarmate ik vorder, stijgt mijn verbazing. Het is juist de bezieling, die als een bedreiging wordt gezien. Alice beschrijft in deze schokkende autobiografie, wat er achter de deuren van zorginstellingen speelt en hoe instanties en de politiek het alsmaar laten afweten. Ongeacht de gruwelijkheden die plaats vinden, grijpt niemand in.
Natuurlijk heb ik van de toeslagenaffaire gehoord. Nu lees ik over hoe kinderen met extreem geweld uit huis zijn geplaatst. Werkelijk vreselijk hoe de ouders onder druk worden gezet. En dan de vermissing en sterfte van vele jongens en meisjes. Dat dit in Nederland gebeurt, is nauwelijks te bevatten. Het liefdeloze beleid, de aanbidding van protocollen, het gebrek aan inlevingsvermogen, de overheid die dit in stand houdt, het uitbannen van elke vorm van bezieling. Als je eenmaal in die fuik terecht komt, ben je verloren. Om je kind dan uit een instelling te halen, moet je vechten als een leeuw. Ik herinner me een jongeman, die ooit over de schutting is gesprongen van zo’n instelling. Hoe, is nog steeds een raadsel. Zijn moeder heeft hem naar een onderduikadres gebracht. Het ging om een eenmalig incident, wat al was opgelost. Dat heeft ze toen duidelijk uitgelegd, maar ze merkte al snel dat men haar zoon niet zomaar liet gaan. De politie werd erop gezet. Hij moest terugkomen, maar ze had het door en keek wel vrolijk uit. Dat was hun redding.
Alice schrijft over de kwetsbare jongeren, die door falend beleid getraumatiseerd zijn. De infiltratie van drugscriminelen, met als gevolg dat kinderen als drugskoerier of prostitué worden ingezet. Het gebeurt overal. Dat is onlangs nog aan het licht gekomen bij Zorggroep Hilzijn, in midden Limburg. En dan de gevangenissen en isolatiecellen waar de jongeren in terecht komen en waar verkrachtingen door het personeel plaatsvinden. Ze roosteren zichzelf in voor de nachtdienst, zodat ze hun gang kunnen gaan. Werk je niet mee, dan mag je nog wat langer in eenzaamheid creperen. Of de ouderenzorg, waar Alice is ontslagen, omdat ze de mensen verwende met een voetenbadje en verzachtende massage, nadat ze de steunkousen had uitgedaan. En waarom? Omdat de collega’s ook de vraag kregen om een voetenbadje klaar te maken. Daar hadden ze geen zin in. En zo zijn er vele voorbeelden. Ik herken wel het een en ander, van toen ik nog de zorg regelde voor mijn moeder. Het gedoe met instanties en zorgverleners met kapsones. Ik ken die gekte.
Terwijl ik halverwege het boek ben, groeit mijn liefde en sympathie voor Alice. We ontmoeten elkaar op een terrasje. Het zonnetje schijnt. En ja, vreselijk, we drinken een wijntje. Als ik een sigaret opsteek, begint iemand te jammeren dat ze frisse lucht wil. Ik wijs naar een tafeltje verderop: ‘Dáár is ook nog plaats’, zeg ik. Hebben we dat weer, daar ben ik zo mee klaar.
Alice en ik verbazen ons dat we elkaar nu pas op de tijdlijn ontmoeten. Het is alsof ik haar mijn leven lang ken en dat is wederzijds. Ondertussen ben ik verbijsterd over wat ze allemaal heeft meegemaakt. Ik heb heel wat boeken gelezen en geloof me, er is weinig dat me nog choqueert. Dit echter, leest als een horrorverhaal. Ik wist dat het erg was, maar zó erg?
Iedereen met een dak boven zijn hoofd, die zelfredzaam is, onafhankelijk zijn leven leeft, en enigszins ongeschonden door zijn jeugd is gekomen, mag op z’n knietjes dankbaar zijn. Door het verhaal van Alice, realiseer ik me hoe de jongeman door het oog van de naald is gekropen, door te ontsnappen. Hij heeft nu een baan en het gaat heel goed met hem.
Onze kinderen, onze jeugd, die in deze duisternis opgroeien en onder toezicht staan en geen zeggenschap meer hebben over hun eigen leven. Het is hartverscheurend. Soms, bij ernstige verwaarlozing is een uithuisplaatsing nodig, maar volgens Alice is men daar wel heel voortvarend mee. Wat kan ik doen, behalve me bewust zijn van wat er aan de hand is? Ik werk niet in de zorg, maar ik kan wel mijn licht laten schijnen door iedereen te zegenen. Laten we ophouden met oordelen. We weten niet welke ellende iemand heeft moeten meemaken. Als je een verwaarloosde teenager, hartje winter in een T shirtje op slippers aantreft, geef dan je liefde zoals het voor jou passend is.
Alice heeft het zó duidelijk gemaakt. Zonder bezieling is er geen zorg. Zonder bezieling is er niets wat je voor een ander kunt betekenen. Zonder bezieling is er geen menselijkheid. Zonder bezieling is er geen leven.
Liefs, Lilian.
Alice Kruijen heeft er alles aan gedaan om de bezieling in de zorg terug te halen. Elke poging werd afgestraft. Het onvoorstelbare leed in de maatschappij, is nauwelijks te bevatten. Voor iedereen met een liefdevol hart, die betrokken is bij jeugdigen en jongeren of welke zorg dan ook, is dit verhaal een openbaring. Met richtlijnen en adviezen, gebaseerd op wetenschap, feiten en cijfers, en jarenlange ervaring. ‘Zonder bezieling, is er geen zorg’, verschijnt op 20 maart.